Wybór odpowiedniego poziomu jasności jest kluczowy, by stworzyć atmosferę w każdym wnętrzu. Niedopuszczalne są więc zbyt ciemne przestrzenie, w których nie da się czytać ani gotować.
Należy jednak uważać, by nie przesadzić i nie uzyskać „oślepiającego” światła, gdy potrzebny jest relaksujący i komfortowy nastrój. W każdej sytuacji kluczowe jest więc wybranie żarówki (lub żarówek) o odpowiedniej liczbie lumenów.
Czym właściwie są lumeny? Ile lumenów potrzeba na metr kwadratowy? Czy istnieje bezpośrednia zależność między watami a lumenami? W tym artykule przyjrzymy się tym pytaniom i sprawdzimy, jaka ilość lumenów jest idealna do różnych pomieszczeń, takich jak sypialnia czy kuchnia.
Co oznacza lumen?
Lumeny (lm) to jednostka miary ilości światła emitowanego przez żarówkę lub źródło światła. Innymi słowy, lumeny mierzą całkowitą ilość widzialnego światła, jaką emituje żarówka. Im wyższa liczba lumenów, tym jaśniejsza będzie żarówka.
A co z watami? Wat (W) to jednostka miary mocy elektrycznej. Określa ilość energii elektrycznej zużywanej lub pobieranej przez urządzenie.
Czy istnieje zależność między watami a lumenami?
Kiedyś waty były używane jako miara mocy żarówki, ponieważ stosunek między emisją światła a zużyciem energii był niemal stały, ale wraz z pojawieniem się technologii LED ta zależność nie jest już tak bezpośrednia. Żarówki LED zużywają mniej energii niż tradycyjne żarówki żarowe, ale dają tyle samo lub nawet więcej światła, w zależności od ich wydajności.
Dlatego nie ma już stałej zależności między liczbą watów a lumenów. Na wszystkich opakowaniach żarówek znajduje się informacja o emitowanych lumenach: porównanie różnych żarówek może pomóc w oszacowaniu pożądanej jasności.
Photo @archifact_srl
Jeśli jesteś przyzwyczajony do myślenia w starych watach, oto kilka przykładowych przeliczeń lumenów na waty dla żarówek LED, powszechnych na dzisiejszym rynku:
- Żarówka LED o mocy 400-600 lumenów (która obecnie zużywa średnio 4-5 watów) może odpowiadać żarówce żarowej o mocy 40 watów.
- Żarówka LED o mocy 800-1000 lumenów (obecnie zużywa średnio 6-8 watów) może odpowiadać żarówce żarowej o mocy 60 watów.
- Żarówka LED o mocy 1000-1200 lumenów (obecnie zużywa średnio 10-12 watów) może odpowiadać żarówce żarowej o mocy 100 watów.
Ogólnie rzecz biorąc, można uznać, że przy obecnej technologii do uzyskania 100 lumenów LED potrzeba około 1-2 watów.
Przelicznik lumenów na waty w żarówkach LED jest jednak bardzo zmienny i zależy nie tylko od klasy energetycznej żarówek, ale także od koloru ich szkła. Na przykład, przy tej samej mocy (10W), żarówki Cone140 w wersji przezroczystej dają 1100 lm, podczas gdy te ze szkłem smoky tylko 470 lm.
Te liczby dość jasno pokazują jakość oświetlenia LED, zarówno pod względem jasności, jak i oszczędności energii. Rozwiązania LED pozwalają zaoszczędzić nawet do 90% w porównaniu ze starymi żarówkami żarowymi i zapewniają trwałość nawet 15 razy dłuższą.
Zdjęcie @cockyhome
Ile lumenów na metr kwadratowy?
Ilość światła potrzebna na metr kwadratowy zależy od cech i przeznaczenia przestrzeni. Na przykład miejsce pracy, takie jak biuro lub kuchnia, może wymagać mocniejszego światła i ogólnie większej liczby lumenów niż strefy takie jak sypialnia, gdzie wystarczy łagodniejsze światło. Dodatkowo należy pamiętać, że ciemne ściany będą „pochłaniać” więcej światła, co sprawia, że potrzebna jest większa liczba lumenów. Ogólnie jednak, aby uzyskać odpowiednie oświetlenie, zaleca się średnio 200-400 lumenów na metr kwadratowy.
Światło w sypialni i światło w kuchni: czy jest różnica?
Tak, istnieje różnica między zalecaną ilością lumenów dla pomieszczeń o bardzo różnym przeznaczeniu, takich jak sypialnia i kuchnia. Oto średnie wartości, przy czym liczby mogą się różnić w zależności od wielkości, kolorystyki i wyposażenia pomieszczenia.
W kuchni kluczowe jest dobre oświetlenie do codziennych czynności, takich jak gotowanie i krojenie składników. Tu niezbędne jest doskonałe światło i świetne oddawanie kolorów. Dlatego polecamy jasne, intensywne światło o natężeniu około 1000-3000 lumenów, ze szczególnym skupieniem i ukierunkowaniem na blat roboczy oraz strefę jadalnianą.
Zdjęcie @duelinee_architettura
Salon to bardzo wszechstronne miejsce, w którym możemy wykonywać różne czynności, takie jak oglądanie telewizji, przyjmowanie gości, gra w karty czy czytanie. Dlatego odpowiednie oświetlenie jest niezwykle ważne. Ilość lumenów od 600 do 800 jest uznawana za wystarczającą, ale w przypadku większych pomieszczeń liczba ta może łatwo wzrosnąć nawet do 3000. Najlepiej jest łączyć różne źródła światła – od delikatnych po bardzo jasne – dostosowując je do każdej chwili i przestrzeni. Warto więc zamontować żyrandol na środku pokoju, ale też kilka punktów świetlnych, sprytnie rozmieszczonych za pomocą kinkietów lub lamp stołowych. I pamiętaj: ściemniacz może naprawdę zrobić różnicę.
W sypialni ilość potrzebnych lumenów zależy od wielu czynników, takich jak wielkość, umeblowanie (szczególnie, czy jest tam szafa) czy przeznaczenie pokoju (np. jeśli to pokój dziecięcy). Zwykle światło w zakresie od 1000 do 2000 lumenów dobrze sprawdza się w różnych sytuacjach. Natomiast przy łóżkach najlepiej sprawdzi się nastrojowe światło, które nie razi w oczy, ale wystarcza do czytania: idealny wybór to żarówka o mocy nie mniejszej niż 150 lumenów.
Relaksująca kąpiel lub energetyzujący prysznic. Makijaż, golenie, ale też mycie zębów czy depilacja. To tylko niektóre czynności wykonywane w łazience – każda z nich wymaga odpowiedniego oświetlenia. Warto więc zamontować światła o mocy około 800 lumenów nad lub po bokach lustra, by uniknąć cieni na twarzy. Dodatkowo można dodać delikatne światło o niższej jasności, około 300 lumenów, by stworzyć odpowiedni klimat podczas relaksu w wannie.
Strefy przejściowe, takie jak korytarze czy wejścia, wymagają dobrej widoczności, ale nie zbyt intensywnego światła: wystarczy około 500-800 lumenów.
A czym są luksy?
Jest to jednostka miary używana do określenia oświetlenia lub natężenia światła odbieranego przez obiekt lub powierzchnię, czyli strumienia świetlnego na metr kwadratowy. Jeden luks odpowiada oświetleniu wytwarzanemu przez świecę umieszczoną w odległości jednego metra i równomiernie rozproszonemu na powierzchni. Mówiąc prościej, luks mierzy ilość światła docierającego do określonego obszaru.
Im wyższa wartość w luksach, tym intensywniejsze odczuwalne oświetlenie.
